Hướng về ngày vui thống nhất: 7 tác phẩm không thể bỏ qua nhân dịp đại

Hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), đây là thời điểm ý nghĩa để cùng suy ngẫm về một giai đoạn lịch sử trọng đại, đầy biến động và giàu cảm xúc của dân tộc. Và trong hành trình khám phá lại chiều sâu của cuộc chiến, cùng những diễn biến phức tạp trước, trong và sau cột mốc lịch sử này, sách chính là người dẫn đường đáng tin cậy, mở ra nguồn tri thức và những góc nhìn vô giá. Các cuốn sách được giới thiệu sau đây, từ lịch sử một phi trường trọng yếu, sự thật trần trụi về tội ác chiến tranh, di chứng chất độc màu da cam, cuộc đấu tranh thầm lặng trong lòng đô thị, đến bằng chứng chủ quyền biển đảo hay hành trình của người lính, sẽ góp phần mang đến cho độc giả cái nhìn đa chiều và chân thực hơn về quá khứ hào hùng nhưng cũng lắm đau thương này.

***

100 Năm Phi Trường Tân Sơn Nhất

“100 năm phi trường Tân Sơn Nhất“ của nhà báo Quốc Việt là hành trình khám phá lịch sử đầy biến động của sân bay quan trọng bậc nhất Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở lai lịch một sân bay, cuốn sách – kết quả của hơn 3 năm nghiên cứu công phu, còn mở ra bức tranh rộng lớn về lịch sử miền Nam, đất nước và ngành hàng không Việt Nam qua hai thế kỷ.

Từ những phi công Việt đầu tiên thời Pháp thuộc sang giai đoạn chiến tranh khốc liệt, đến nỗ lực vươn mình của Vietnam Airlines sau năm 1975 và cả những vấn đề xã hội nóng bỏng tưởng chừng rất mới nhưng đã mang gốc rễ từ quá khứ… tất cả đều được tái hiện một cách sống động. Sách hé lộ nhiều câu chuyện và sự thật bất ngờ, khẳng định việc thấu hiểu quá khứ sân bay Tân Sơn Nhất – nơi thấm đẫm ký ức và máu xương người Việt – là chìa khóa để soi chiếu hiện tại và định hình tương lai. Một cuốn sách giàu thông tin và vô cùng đáng đọc cho những ai yêu Sài Gòn và lịch sử Việt Nam.

Lực Lượng Mãnh Hổ

“Lực lượng Mãnh Hổ” là công trình điều tra không khoan nhượng của hai nhà báo đoạt giải Pulitzer, Michael Sallah và Mitch Weiss, về tội ác chiến tranh gây rúng động của một đơn vị tinh nhuệ Mỹ tại miền Trung Việt Nam. Cuốn sách phơi bày câu chuyện về “Tiger Force”, một trung đội viễn thám thuộc Sư đoàn Dù 101 đã gây ra nhiều hành vi tàn bạo đối với dân thường ở vùng Quảng Ngãi – Quảng Tín trong suốt năm 1967.

Dựa trên loạt bài báo đoạt giải Pulitzer, các tư liệu từ hồ sơ mật bị chôn vùi suốt 30 năm cùng lời kể của các cựu binh, cuốn sách phơi bày chân thực sự tha hóa của đơn vị và nỗ lực điều tra bị cản trở sau đó. Với lối viết tường thuật khách quan, mạnh mẽ như một cuốn phim tài liệu, “Lực lượng Mãnh Hổ” buộc người đọc phải đối mặt với sự thật trần trụi, đau đớn về chiến tranh, đặt ra những câu hỏi nhức nhối về trách nhiệm, nhân quyền và mặt tối của con người. Một tác phẩm quan trọng để chiêm nghiệm lại cuộc chiến Việt Nam từ một góc nhìn gai góc và ít được biết đến.

Đặc Khảo Về Hoàng Sa – Trường Sa

“Đặc khảo về Hoàng Sa – Trường Sa” là toàn văn nội dung chuyên đề đặc khảo Hoàng Sa – Trường Sa trên tập san Sử Địa, do Tiến sĩ Nguyễn Nhã chủ biên. Cuốn sách tập hợp các bài nghiên cứu nền tảng và công phu của nhiều học giả uy tín như Hoàng Xuân Hãn, Thái Văn Kiểm, Võ Long Tê…

Nội dung sách cung cấp những bằng chứng vững chắc về chủ quyền lịch sử và pháp lý của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa, dựa trên sử liệu cổ Việt Nam, tài liệu phương Tây, phân tích địa danh học và các hoạt động thực thi chủ quyền thực tế. Việc tái bản công trình khoa học nghiêm túc này không chỉ mang nguồn tư liệu quý giá trở lại với độc giả đương đại mà còn có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh Biển Đông hiện nay. Đây là tài liệu tham khảo thiết yếu, góp phần khẳng định sự thật lịch sử và củng cố cơ sở pháp lý trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Mùa Xuân Vắng Lặng – Mùa Thu Chết Chóc Của Chiến Tranh Việt Nam

“Mùa xuân vắng lặng – Mùa thu chết chóc của chiến tranh Việt Nam” của cựu binh Mỹ Patrick Hogan không chỉ là một cuốn hồi ký cá nhân. Đó còn là một hành trình điều tra sâu sắc, vạch trần sự thật bị che giấu về hậu quả tàn khốc của chất độc da cam đối với chính những người lính Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam. Sách phơi bày nghịch lý đau lòng: nhiều cựu binh sống sót qua bom đạn nhưng lại phải đối mặt với hàng loạt bệnh tật nghiêm trọng sau nhiều thập kỷ do phơi nhiễm hóa chất độc hại, để lại di chứng kéo dài sang các thế hệ con cháu.

Xuất phát từ chính trải nghiệm bệnh tật của bản thân và chứng kiến sự ra đi của bạn bè, cùng sự thôi thúc sau khi nghe bài phát biểu của Tổng thống Obama năm 2012, Hogan quyết tâm theo đuổi cuộc điều tra. Ông đã đương đầu với hệ thống quan liêu của Bộ Cựu chiến binh Mỹ (DVA), khai thác kỹ năng cảnh sát và lật lại hồ sơ mật để tìm kiếm sự thật, truy đòi công lý. Được ví như “viên đạn bạc đấu tranh cho lẽ phải”, cuốn sách là lời trần thuật chân thực về những vết sẹo thể chất, tinh thần và cuộc chiến dai dẳng của các cựu binh Mỹ sau cuộc chiến.

Đường 20 Quyết Thắng: Lịch Sử, Địa Danh, Sự Tích Và Tri Ân

“Đường 20 quyết thắng: Lịch sử, địa danh, sự tích và tri ân” là một lát cắt đặc biệt trong bức tranh kháng chiến chống Mỹ, gắn liền với tuyến đường Trường Sơn huyền thoại. Cuốn sách không chỉ ghi lại những sự kiện lịch sử quan trọng, mà còn là lời tri ân sâu sắc đến những người con của đất nước đã để lại tuổi thanh xuân trên những cung đường máu lửa.

Từ những địa danh trọng điểm như Ngầm Ta Lê, Hang Tám Cô, Dốc Ba Thang,… đến các câu chuyện đầy xúc động về những người lính, thanh niên xung phong, công binh từng bám trụ nơi rừng sâu nước độc – tất cả đều được tái hiện bằng lời văn chân thực và giàu cảm xúc. Mỗi trang sách như một dấu chân lặng lẽ trên con đường lịch sử, nhắc nhớ thế hệ hôm nay và mai sau về cái giá của độc lập, tự do.

Hồi Ức Sài Gòn Thời Chiến Tranh

“Hồi ức Sài Gòn thời chiến tranh“ mang đến một góc nhìn đặc biệt về thành phố trong giai đoạn lịch sử đầy biến động, qua lời kể của Luật sư Triệu Quốc Mạnh – người sinh ra và lớn lên tại Sài Gòn và là một nhân vật then chốt trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến. Cuốn sách là tâm huyết của một người từng giữ vị trí thẩm phán, sau đó bí mật hoạt động cách mạng và được bổ nhiệm làm Chỉ huy trưởng Cảnh sát Đô thành Sài Gòn – Gia Định vào tháng 4/1975.

Tác phẩm khắc họa Sài Gòn như một “tuyến đầu vĩ đại”, nơi người dân vừa đấu tranh kiên cường, vừa đùm bọc lẫn nhau, làm nên những phong trào phản chiến mạnh mẽ. Cuốn sách tái hiện các giai đoạn lịch sử từ 1874 đến 1975, lý giải “tinh thần dân Sài Gòn” đã góp phần giữ gìn thành phố nguyên vẹn. Sách cung cấp tư liệu quý giá, giúp độc giả hiểu sâu sắc hơn về sức mạnh nội tại và cuộc đấu tranh anh hùng của Sài Gòn, thành phố “hiếu hòa nhưng rất cương quyết chống lại áp bức”.

Bút Ký Lính Tăng: Hành Trình Đến Dinh Độc Lập

Không chỉ là một tập hồi ký thông thường, “Bút ký lính tăng: Hành Trình Đến Dinh Độc Lập” còn là một minh chứng sống động cho chặng đường đầy gian nan của cuộc kháng chiến giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Được viết bởi một chiến sĩ xe tăng trực tiếp tham gia chiến dịch lịch sử, tác phẩm là lời kể chân thành từ người trong cuộc về hành trình hàng nghìn cây số, qua bao ngày đêm khốc liệt để đến ngày chiến thắng.

Tác giả không né tránh hiện thực nghiệt ngã, khắc họa đầy đủ mọi cung bậc cảm xúc và trải nghiệm của người lính: từ mất mát, hy sinh đến vinh quang; từ sự anh hùng, cao thượng đến cả những phút giây yếu lòng hay thấp hèn. Cuốn sách đập tan những suy nghĩ giản đơn về chiến tranh, phơi bày chiều dài không gian, thời gian và cái giá phải trả cho hòa bình.

Với tấm lòng thành kính, tác phẩm như một “nén tâm nhang” dâng lên những đồng đội đã ngã xuống, đồng thời là món quà tinh thần ý nghĩa gửi tặng những người lính năm xưa. Họ, những người lính đã rời quân ngũ, đã tiếp tục “chiến đấu” kiên cường trên mặt trận đời thường, mang theo ký ức và nghị lực không bao giờ tắt từ những năm tháng hào hùng ấy.

Hoàng Thảo