Cảnh Đồi Mờ Xám (Nobel Prize for Literature)

Mình nghĩ cuốn sách này không dễ đọc. Không giống những cuốn sách có trình từ thời gian, có cốt truyện rõ ràng, có mở có kết, Cảnh đồi mờ xám không có một điều gì trong số đó. Cuốn sách càng không phải một câu chuyện ký ức đơn thuần. Càng tìm kiếm một mạch chuyện bạn sẽ càng lạc lõng trong những mảng ký ức có phần rời rạc chẳng liên quan. Dù thế, Cảnh đồi mờ xám vẫn là một cuốn sách đáng đọc. Sau 100 trang đầu tiên, mình đã nghĩ đây chính là cuốn sách mình chờ đợi để đọc lâu nay. Ở cuốn sách có cái đẹp từ ngôn từ, từ cảnh vật, từ sự sắp xếp gọn ghẽ và rất "tài" của tác giả và từ những xúc cảm sâu sắc mạnh mẽ mà không cần dùng một câu chuyện trực diện Kazuo vẫn có thể truyền tải. Đôi khi mình nghĩ ai cũng cần một cuốn sách "khó" hơn mức mình thường đọc để thay đổi một chút, thử thách tâm trí một chút. Với Cảnh đồi mờ xám, bạn đừng đọc để kiếm tìm một đáp án, hãy ngồi tựa lưng để những mảng ký ức dẫn bạn đi, hãy chú ý tới những dấu hiệu bằng linh cảm, câu chuyện cuối cùng sẽ tới.

Quả thực, Cảnh đồi mờ xám, ngay tên sách đã gợi về một cảm thức trĩu nặng nỗi buồn, một tâm trạng bất định và sự mơ hồ của con người khi đối diện trước cảnh vật, thiên nhiên. Nguyễn Du từng nói: “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”. Và Cảnh đồi mờ xám, đã mang sắc xám lại nét mờ ảo, là trong ánh nhìn của nhân vật chính Etsuko, một người phụ nữ đã sống qua những năm tháng đau thương nhất của lịch sử nước Nhật và hiện đang lưu vong nơi xứ người mà nhớ về những mảng vụn kí ức; trong cặp mắt vô hồn của người phụ nữ với ước mơ Mỹ tiến Sachiko hay trong đôi mắt vừa cảnh giác vừa bướng bỉnh của cô bé Mariko khi nhìn về cảnh đồi đã từng là thân thuộc, mà giờ đây chỉ còn nơi hoài vọng. Sắc xám mờ ảo, là mây, là sương, là khói hay là những buồn thương quá khứ đã nhuốm màu tang thương lên mảnh đất khu tập thể Etsuko tưng sinh sống, lên vùng đồi núi Inasa; hay vốn rằng, cảnh đồi đấy chỉ là một hình ảnh biểu tượng, cho những ước mơ xa vời, cho những chấp niệm ẩn sâu nơi tiềm thức, cho những vụn vỡ đè nặng lên tâm trí con người từ quá khứ tới hiện tại và có thể mãi về sau.

Cảnh đồi mờ xám là một câu chuyện gia đình diễn ra với những tình tiết tương đối nhẹ nhàng của những con người sau hậu chiến đau thương. Họ phải vật lộn với cuộc còn chịu nhiều ảnh hưởng. Một câu chuyện vô cùng khắc khoải, mà càng khắc khoải thì lại càng lắng đọng trong lòng người đọc. Nhưng thứ khiến người đọc nhớ đến chính là sự cân bằng giữa bi thương và mai mỉa nơi cuốn sách.
Năm 2017, Kazuo Ishiguro nhận giải Nobel Văn Chương. Cảnh đồi mờ xám là cuốn tiểu thuyết góp phần làm nên giải thưởng cho ông. Lối hành văn nhẹ nhàng như kể chuyện thủ thỉ. Với tôi đây là một cuốn tiểu thuyết buồn và không hoàn toàn dễ “thấm”, do đó bạn cần đọc ít nhất hai lần để hiểu sâu hơn về suy nghĩ và hành động của các nhân vật. Một tác phẩm không mạnh về phần kịch tính nhưng sẽ đem lại cho bạn sự lắng đọng sâu xa.