Trên Mảnh Đất Ngàn Năm Văn Vật

Trên Mảnh Đất Ngàn Năm Văn Vật

"...Hà Nội, nơi “lắng hồn núi sông nghìn năm ”, nơi hội tụ và tỏa sáng lịch sử và văn hóa đất nước. Gần nửa thế kỷ là công dân Thủ đô, gắn bó máu thịt với Thủ đô, Giáo sư Trần Quốc Vượng chính là người đi đầu cày vỡ, thâm canh và gặt hái bội thu trên mảnh đất nghìn năm văn hiến này. Không phải chỉ có nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc mà tất cả những người Hà Nội, những người quan tâm đến lịch sử văn hóa Thủ đô đều coi ông là cây đại thụ, là người có công gây dựng nên ngành Hà Nội học ngày nay. Ống giải mã, giải ảo từng di tích, từng truyền thuyết, từng địa danh, từng câu ca dao có liên quan đến Hà Nội. Ông nhìn thấy thời gian, thấu không gian, vạch ra không chỉ chiều sâu lịch sử văn hóa, mà cả quy hoạch, quy luật hình thành và phát triển của vùng đất “thượng đô kinh sư mãi muôn đời”. Đọc ông mỗi dòng, mỗi trang đều thấm đượm tình yêu Hà Nội thiết tha và cháy bỏng với những khám phá và phát hiện thật bất ngờ. Vẫn biết không phải tất cả những ý tưởng mới đều hoàn toàn đúng, nhưng mỗi lần đọc ông tôi cứ như bị cuốn theo cái lôgic tưởng chừng không thể gỡ ra được. Rồi không biết từ lúc nào học trò lũ lượt đi theo ông, nói giọng nói của ông, viết kiểu viết của ông và yêu Hà Nội như bị “lây” từ tình yêu của ông..."

(Trích lời nói đầu của GS. Nguyễn Quang Ngọc)

Mục lục

Lời nói đầu

1. Hà Nội - Vị trí địa lý và chiều sâu lịch sử

2. Hà Nội trên nền tảng ngàn năm văn vật

3. Vị thế đại văn hóa của Hà Nội ngàn xưa trong bối cảnh môi sinh lưu vực sông Hồng và cả nước Việt Nam

4. Hà Nội - truyền thống và hiện đại, tinh hoa ngàn xưa với công cuộc công nghiệp hóa - hiện đại hóa hôm nay

5. Một Hà Nội tối cổ trong lòng đất và nền tảng văn hóa dân gian Hà Nội

6. Folklore Kẻ chợ - Hà Nội trong bối cảnh Folklore

7. Văn hóa ẩm thực Việt Nam - Hà Nội, mấy vấn đề lý luận

8. Giải ảo hiện thực về xứ Đống Đa và gò Đống Đa

9. Xuân lửa Đống Đa trong bối cảnh văn hóa xã hội đương thời

10. Vị thế Hà Tây nhìn từ Thăng Long - Hà Nội

11. Truyền thống và hiện đại: Ngàn năm và trăm năm Việt Nam - Hà Nội

12. Vài suy nghĩ tản mạn nhân đọc lại bài chiếu về việc dời đô của vị Vua sáng nghiệp nhà Lý

13. Hà Nội - Việt Nam: 100 năm giao thoa văn hóa Đông - Tây, Nam - Bắc (Lý luận và Thực tiễn)

14. Cổ Pháp - Thiên Đức - Kinh Bắc - Quê hương nhà Lý

15. Trần Quốc Vượng với Thăng Long - Hà Nội