Điểm nổi bật trong chế biến thức ăn Việt Nam là nghệ thuật sử dụng gia vị. Thông qua việc dùng gia vị, món ăn trở nên ngon miệng, mới lạ và độc đáo. Chính gia vị đã góp phần làm nên nét đặc trưng dân tộc của món ăn Việt Nam. Ngoài những gia vị thường dùng như muối, tiêu, đường, ớt, chanh, giấm, hành, ngò... Việt Nam còn có những gia vị đặc thù như nước mắm, mắm nêm, mắm ruốc, mắm tôm... vừa làm nước chấm, vừa được sử dụng dưới hình thức gia vị.
Các loại rau, củ, đậu hạt như hành, ngò, cần, rau răm, sả, thìa là, gừng, nghệ, riềng, mè, đậu phộng, me... được dùng làm gia vị cho các món ăn đặc sản Việt Nam. Món ăn Việt Nam được pha chế linh hoạt, thay đổi hương vị theo từng thể loại, không món nào giống món nào, kể cả nước chấm hoặc nước xốt kèm theo... Mỗi món có loại nước chấm riêng, đặc biệt phù hợp với hương vị của món ăn đó.
