Lý Luận/Nghiên Cứu/Phê Bình

“Tạp bút năm Quí Dậu” được cụ Vương Hồng Sển viết như trăng trối, có khi chỉ là những chuyện lụn vụn, “tào lao”, “loạn xà ngầu”, nhưng với người đến sau, nó mang một giá trị to lớn, chất chứa những niềm say mê, và quyến rũ… bởi đó là những âm thanh của cuộc biến động ngoài xã hội được vọng...

Ăn cơm mới, nói chuyện cũ: Hậu Giang - Ba Thắc được Vương Hồng Sển viết năm 1974, duyệt lại năm 1978; là những gì ông chưa viết trong Hơn Nửa Đời Hư, và cũng được gọi là hồi ký. Những nếp sinh hoạt, các sự kiện, nhân vật và đất đai thủy thổ của Miền Nam cũ, đặc biệt là vùng Hậu Giang hồi đầu...

Trong cuốn này, Vương Hồng Sển viết về nhiều sự kiện và con người - kéo dài từ thời Pháp thuộc cho đến thời điểm 1983. Các nhân vật “có máu mặt” như các quân vương, toàn quyền, thống đốc, các kỹ nữ, ngôi sao màn bạc, các thường nhân của dĩ vãng hiện lên sống động qua hồi ức và tư liệu mà tác giả...

Điều gì làm nên sự độc đáo của Viết & Đọc Mùa Mới 2025? Câu trả lời với bạn đọc đã dành tình cảm cho giai phẩm này trong 7 năm qua, đó chính là sự mới mẻ và độc nhất trong từng tác phẩm. Viết & Đọc Mùa Mới 2025 hoàn toàn in những tác phẩm mới nhất của các nhà văn, nhà thơ; những biến...

Tuyển tập tiểu luận-phê bình của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp. Khi mới xuất hiện trên văn đàn, những sáng tác của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gây nên một cuộc tranh luận văn học sôi nổi.Tập sách này bao gồm những bài tiểu luận quan trọng được nhà văn Nguyễn Huy Thiệp viết trong khoảng thời gian...

Có nhiều người Pháp là nhà khai sáng mà tên tuổi của họ còn mãi với thời gian. Đó là Alexandre de Rhodes, một nhà truyền giáo dòng Tên đã góp phần quan trọng vào việc hình thành chữ quốc ngữ Việt Nam hiện đại. Đó là bác sĩ Yersin, người sáng lập Viện Pasteur Nha Trang và tìm ra cao nguyên...

Lương Văn Can nguyên tên là Lương Ngọc Can, tự là Hiếu Liêm và Ôn Như, hiệu Sơn Lão, quê ở thôn Hạ, xã Nhị Khê, huyện Thượng Phúc, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Nội (nay là thành phố Hà Nội). Là một chí sĩ yêu nước, tham gia sáng lập Đông Kinh nghĩa thục, cụ dành tâm huyết một đời cho việc khơi dậy...

Thế gian dài hơn bước chân người là tập tiểu luận của Hồ Anh Thái về các hiện tượng đời sống, văn hóa, nghệ thuật đương đại. Dưới ánh nhìn sắc lẹm và tinh quái của nhà văn, có những chuyện tưởng nhỏ mà không hề nhỏ, có những điều tưởng vu vơ mà nhức nhối dai dẳng. Từ nỗi tự ái của một cụ ông xin...

Nguyễn Văn Hầu (1922-1995) là nhà văn, nhà nghiên cứu văn học, văn hóa và lịch sử Việt Nam, nổi tiếng với những nghiên cứu về vùng đất Nam bộ. Ông sinh trưởng tại An Giang. Xuất thân trong một gia đình Nho học, thuở nhỏ, ông được học chữ Quốc ngữ, học Pháp ngữ và chữ Hán. Bộ sách Những tác...

“Tác giả “Thi nhân Việt Nam” đã “lấy hồn tôi để hiểu hồn người”. Không chỉ để hiểu mà còn say theo hồn người. 169 bài thơ của 46 nhà thơ có mặt trong Thi nhân Việt Nam như hòa với giọng bình của tác giả để hát lên bài ca sầu não, mộng mơ, vui vội, buồn sâu, đau đớn, ngơ ngác trước cuộc đời....

Nói lái để vui chơi, để tạo tiếng cười râm ran trong bàn tiệc, lúc nghỉ ngơi, khi làm việc ở khắp nơi, trừ nơi cúng bái tôn nghiêm. Nói lái là hình thức chơi chữ đã có lâu đời trong dân gian. Trò chơi này có tính cách tự phát do cách nói nhanh mà thành ra lộn lời. Giáo sư Lê Ngọc Trụ trong “Tầm...

Thượng kinh ký sự (Ký sự lên kinh đô) là tập ký sự bằng chữ Hán của nhà y học và nhà văn Lê Hữu Trác (biệt hiệu: Hải Thượng Lãn Ông, có nghĩa: Ông già lười miền Hải Thượng). Đây là một thiên phóng sự duy nhất của văn học Việt xưa viết về người thật, việc thật với cách hành văn giản dị, tinh tế...

Sau "Đà Lạt, một thời hương xa", "Đà Lạt, bên dưới sương mù" và "Đà Lạt, những cuộc gặp gỡ", thì "Đà Lạt, thành phố trong album" là cuốn sách thứ tư; cũng là cuốn cuối cùng trong bộ tứ tác phẩm (tetralogy) khảo về Đà Lạt của tác giả Nguyễn Vĩnh Nguyên, được thực hiện trong 10 năm qua. Bằng...

Tên tuổi Nguyễn Vǎn Ngọc (1890- 1942) gắn liền với nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội Việt Nam đầu thế kỷ 20. Ông là nhà giáo, nhà sưu tầm vǎn học dân gian, nhà nghiên cứu vǎn học, nhà hoạt động vǎn hoá xuất sắc. Những cuốn sách của ông không chỉ mang đậm giá trị vǎn hoá, giáo dục mà còn là một...

Nhà văn Lê Văn Nghĩa vừa ra mắt sách biên soạn "Văn học Sài Gòn 1954-1975 - Những chuyện bên lề" (NXB Tổng hợp TP HCM ấn hành 2020). Với nhan đề này, ta thấy rằng đây không phải là công trình nghiên cứu chính thống có lớp lang, có hệ thống mà chỉ là các câu chuyện mang tính chất trà dư tửu hậu....

Chắc chắn sâu thẳm tâm hồn người Việt, bao giờ cũng tồn tại một tình yêu thiêng liêng dành cho tiếng Việt. Tập sách này là những gì tôi đã hiểu về tiếng Việt. Xưa nay đã có nhiều công trình nghiên cứu về tiếng Việt dưới những góc nhìn khác nhau, tất cả việc làm này đã thể hiện được tình...

Đây là cuốn sách đầu tiên của tác giả Đặng Hoàng Giang, và cũng là cuốn tới nay được đọc rộng rãi nhất. Thuộc thể loại chính luận, 27 bài bình luận của cuốn sách lấy chủ đề là những hiện tượng xã hội và trào lưu văn hóa phổ thông quanh ta: đi du lịch, làm từ thiện, phẫu thuật thẩm mỹ hay truyền...

“Một trong những quyển sách về nghề viết hay nhất mọi thời đại.” (James Clear, tác giả quyển Atomic Habits) Hành Trình Người Viết trình bày một phương pháp kể chuyện gồm mười hai bước rất chi tiết, dựa trên thần thoại cổ đại. Trước đây, Joseph Campbell cũng đã phát hiện những câu chuyện...

So với chiều dài của lịch sử dân tộc nước Việt Nam ta thì Đàng Trong được gọi là vùng đất mới. Đàng Trong là để chỉ miền Nam, và sau này dưới thời Pháp thuộc Đàng Trong được gọi là Nam kỳ. Tuy là vùng đất mới nhưng ở đâu có con người đến khai phá lập nghiệp thì hiển nhiên có sự phát triển của...

"Một thử nghiệm phê bình" là tác phẩm quan trọng của C.S. Lewis được xuất bản vào năm 1961. Trong bối cảnh có quá nhiều lý thuyết cực đoan về việc đọc và giá trị của sách, ông đã đưa ra một quan điểm hoàn toàn khác biệt. Theo đó, không có cái gọi là tác phẩm "cao cấp" "phổ thông", giá trị...