"Tri Kỷ của Bụt"
Tri Kỷ có nghĩa là gần gũi, hiểu biết, chứ không phải ở xa để nói và viết về một người, ngay cả là Đức Phật. Đọc xuyên suốt 660 trang sách ta có nhận thức là Thiền Sư đã thẩm thấu qua Kinh Điển Đại Thừa và truy nguyên Kinh Điển Nam Truyền ở thời gian sau nầy để Thầy Nhất Hạnh cụ thể hóa hơn về những lời dạy của Đức Phật, khiến cho mọi người dễ hiểu. Đây là một thành công của Thầy ấy.
Còn chữ Bụt thì lâu nay đã có nhiều sách vở đã luận bàn, thiết nghĩ tôi không cần phải nhắc lại ở đây nữa. Riêng tôi vẫn tôn trọng theo truyền thống và dùng chữ Phật như Ngài Huyền Trang đã dịch, để tuyên dương giáo lý Phật Đà. Mỗi dân tộc, mỗi ngôn ngữ đều có cách phát âm riêng, điều quan trọng là ta nắm bắt được gì từ tư tưởng ấy để hành trì hay không, chứ bị kẹt vào văn tự thì mãi cho đến bao giờ chúng ta vẫn là những con tằm nằm trong cái kén, khó thoát ra ngoài vỏ kén để tạo nên tơ lụa và dệt nên những gấm hoa để trang điểm cho cuộc đời nầy.

Có thể nói Tri kỷ của Bụt là một cuốn sách giáo khoa cao cấp về Phật Giáo. Quá hay, chưa bao giờ đọc một cuốn sách giáo khoa mà lại thú vị đến vậy. Chỉ ra những điểm giống và khác giữa Phật giáo Đại Thừa, Tiểu Thừa và Phật giáo Nguyên thỉ vừa kể về lịch sử vừa kể những câu chuyện hay. Mình đã đọc khá lâu mới có thể hoàn thành cuốn sách, có nhiều phần thông suốt, có nhiều phần vẫn còn hơi mơ hồ.

Một số còn đọng lại trong lòng mình: 3 điểm cốt tủy trong Phật giáo Nguyên Thỉ: Vô thường, vô ngã và Niết Bàn. Niết bàn có thể đạt được trong hiện tại ngay bây giờ. Niết bàn là bất khả tư nghị. Niết bàn là sự vắng mặt của phiền não và khổ đau. Niết bàn không phải là cái chết vĩng hằng như nhiều người lầm tưởng. 14 câu hỏi Bụt không bao giờ trả lời. Bụt có trong ta và ta có trong Bụt. Trung đạo.

Giải thích về những việc vái lạy (không phải vái lạy một bức tượng vô tri mà là lúc để quán chiếu thấy sâu bên trong của bản thân, thấy mình trong Bụt và Bụt trong mình, cả một dòng sự sống và các thế hệ ông bà tổ tiên, dòng họ cùng mình vái lạy tiếp xúc với đất mẹ màu nhiệm), ăn uống như thế nào (ăn chay là một trong những hành động phóng sanh đẹpe nhất, ăn uống trong chánh niệm để xứng đáng thọ nhận thức ăn này), đọc kinh ra sao, bố thí (vô úy thí là quan trọng nhất - có thể là lắng nghe một người nào đó làm cho họ bớt khổ, thêm niềm vui đã là bố thí) thế nào thì là tâm linh còn thế nào là tín mộ.

Mình rất thích đạo Bụt nguyên thỉ vì nó mang tính khoa học nhiều hơn là tôn giáo (đòi hỏi phải có khả năng phân tích, tìm tòi), mang đậm tư duy cởi mở (ai cũng có tu học, không cần phải là thánh, trong ai cũng có Phật tánh, có thể giác ngộ nếu cố gắng tu học và hành trì); đòi hỏi tự lực rất nhiều (chứ không phải trong chờ vào một vị Bụt đến và ban phát phúc lành cho ta). "Điều hay nhất trong Đạo Bụt Đại Thừa là cái nhìn phóng khoáng, luôn dùng những cách giải bày mới để người ta có thể tiếp nhận dễ dàng hơn.

"Nếu có cơ duyên, có phúc tiếp xúc được với Đạo Bụt nguyên chất thì ta phải tìm cách bảo hộ đạo Bụt của tuệ giác." Để có thể hiểu Bụt. Để có thể trở thành tri kỷ của Bụt.

"Đức Thế Tôn vẫn còn và vẫn đang thuyết pháp qua lời chim, qua tiếng thông reo, tiếng hải triều"... (less)