Ơgiêni Grăngđê

Ơgiêni Grăngđê trước hết, là câu chuyện của một người con gái, là “lịch sử của một người đàn bà sống giữa cõi trần mà không phài là người cõi trần, có khà năng tuyệt vời để làm vợ, làm mẹ, nhưng lại không chồng, không con, không thân thích’’, câu chuyện nàng Ơgiêni tội nghiệp ở tỉnh nhỏ Xômuya. Ơgiêni Grăngđê cũng là bản ký sự quá trình tích luỹ đẫm máu của một tên tư sản mả phát, mà thói keo bẩn trở thành tập quán luôn “tồn tại trong người như một bản năng” - lão Grăngđê. Ơgiêni Grăngđê còn là lịch sử phát triển, lịch sử sinh sôi nẩy nở của đồng tiền vàng - đồng tiền tư bản. Ơgiêni Grăngđê hơn thế, là lịch sử của một thời đại, một xã hội - thời đại nước Pháp, xã hội nước Pháp ba mươi năm đầu thế kỷ XIX, nhìn ở sự biến đổi của nó.

Xây dựng Ơgiêni Grăngđê, trên mặt vải tối chung nước Pháp, Banzắc phết lên một màu vàng làm nền cho các hình tượng. Dưới bàn tay thiên tài của ông, nhân vật Ơgiêni Grăngđê hiện lên rừng rực trong ánh sáng mặt nền, biểu hiện nội tâm phong phú của thời đại. Bức tranh xã hội nước Pháp mà Ơgiêni Grăngđê vẽ lên mang đầy đủ ý nghĩa khái quát của nó.