Bắc Hành Lược Ký

Cuốn sách này có bối cảnh chính trong thời kỳ vô vàn nhiễu loạn.Tác giả, cũng là “nhân vật chính” của Bắc Hành Lược Ký, là ông Lê Quýnh (1750-1805), tước Trường Phái Hầu, người ở Kinh Bắc (Bắc Ninh), một người phò Lê triệt để và kiên trì nhất. Cuộc đời Lê Quýnh nằm trọn vẹn trong giai đoạn ba mươi năm dữ dội nói trên, khiến ông trở thành một trong những nhân chứng của lịch sử, và hồi ký “Bắc Hành Lược Ký” của ông đã là một “tài liệu đầu tay” (primary source) rất quý giá cho việc nghiên cứu lịch sử giai đoạn này.Vấn đề lớn nhất với Lê Quýnh và cuốn hồi ký này nằm ở chỗ tác giả của nó nằm ở bên thua cuộc!Đây là một cuốn sách khó đọc. Một là vì bối cảnh và lối viết khá cổ xưa, tác giả Lê Quýnh vừa viết hồi ký vừa chen vào khá nhiều bài thơ, thư từ, ngâm vịnh…đúng theo style của ông cha ta thời phong kiến. Hai là vì người dịch Nguyễn Duy Chính không chỉ dịch mà còn bình, còn khảo cứu, nêu ra những ý kiến riêng của ông, khiến đôi khi độc giả lúng túng không biết đâu là lời tác giả đâu là lời dịch giả (Những đoạn chính văn và những đoạn “bình luận” được in bằng font chữ khác nhau, song size chữ không chênh lệch bao nhiêu, khiến đôi khi độc giả có thể bị nhầm!). Tuy nhiên, đây vẫn là một cuốn sách “dịch và khảo” cẩn thận, nghiêm ngắn, với ‘Lời giới thiệu’ dài tới hơn 30 trang (một điểm cộng!), với những chú giải và phụ lục rõ ràng, thể hiện rõ tâm huyết và công phu của dịch giả và những người làm sách.