Truyện ngắn 1200 chữ (Những truyện ngắn đoạt giải)

Đọc tập sách này dễ có ba cảm giác: Tò mò, vì muốn biết ít chữ thì truyện diễn tiến ra sao. Hồi hộp, vì muốn biết khi tác giả tung ra nhiều vấn đề "‘khá nặng"’ sẽ đưa cách giải quyết như thế nào. Cuối cùng là bất ngờ với những mạch cảm xúc tuôn ra.

Trên kệ sách Việt Nam đã có những tập truyện 100 chữ, hoặc truyện rất ngắn. Và đây là lần đầu tiên xuất hiện dạng truyện 1.200 chữ. Gói trong số chữ được quy định có vẻ hơi khắt khe là những câu chuyện hay, gợi mở.

Ngay từ đầu cuốn sách, giọng nhẹ hẫng và têu tếu của Nông nổi cù lao, tác giả Dương Đức Khánh đã đạt đến độ nén chặt khi nói về mối quan hệ giữa con người với con người. Cũng những mối quan hệ ấy, khi nằm trong bối cảnh của cả hai xã hội, hai giai đoạn hoàn toàn khác, lại được nhìn với con mắt khác. Và nhân vật Bảy Đòn Gánh, phó trưởng ấp kiêm công an tại một ngôi làng nhỏ miền Tây là hình ảnh vừa trào lộng, vừa chua chát, khiến người đọc phải suy nghĩ: hóa ra chuyện tưởng nhẹ hẫng mà lại mang một sức nặng lớn.

Hầu hết các truyện ngắn trong tập sách vẫn giữ lối viết tự sự, một kiểu viết khá cũ. Tuy vậy, điểm hấp dẫn của sách không nằm ở cái mới trong cách viết mà ở chỗ tập hợp phong phú các thân phận, mảnh đời, với mọi cung bậc tình cảm, cảm xúc.

Như truyện ngắn Thì thầm...kể truyện trong đêm của Nguyễn Thị Thu Hương là bức tranh đẹp về những con người lao động nghèo dưới chân cầu. Truyện kết thúc khá bất ngờ khi "nhân vật tôi" cuối cùng lại là cây cầu xi măng lạnh lẽo, đã rung động trước nhịp thở dung dị của cuộc sống.

Nhà văn trẻ Phương Trinh với truyện ngắn Giữa trùng khơi đã bộc lộ sự nổi loạn của tuổi trẻ. Táo bạo và sâu sắc, truyện không chỉ nghiêng về những ngông nghênh, bồng bột của người trẻ mà trên hết là khát khao được yêu thương, được tìm thấy lý tưởng sống và niềm tin trên con đường đời thăm thẳm.

Truyện Xa xa, một ngôi nhà... của tác giả Phạm Trung Khâu gợi nhớ về một không gian quê kiểng xa xưa. Truyện đẹp như một bài thơ. Hòa trong hình ảnh những gốc cau, dâm bụt, bông ô môi... là ký ức tuổi thơ đẹp, trong sáng như nắng sớm mai sau đêm mưa bão tơi bời in đậm trong đầu cậu bé con suốt 40 năm.

Một câu chuyện khác cũng đúng ngưỡng 1.200 chữ là Một ngày đẹp trời người nhổ khoai mì bị rắn độc cắn của Nguyễn Ngọc Thuần. Giọng văn tưng tửng, nhanh gọn của tác giả vẽ nên một chuỗi mắt xích, gồm những vòng đời móc vào nhau. Mọi chuyện xảy ra có vẻ ngẫu nhiên nhưng đều nằm trong móc xích liên hoàn. Câu chuyện là tiếng nói cảnh tỉnh về niềm tin và trách nhiệm của con người đối với nhau.

Tuy số lượng chữ khá khiêm tốn, mỗi truyện ngắn trong tập sách vẫn khéo giấu sự cắt gọt để giữ lại vẻ tự nhiên và chân thành. Khi cuốn sách ít chữ khép lại, cũng chính là lúc người đọc bỗng thấy được nhiều thêm, đầy thêm trăn trở lẫn tình yêu với cuộc sống.

30 truyện ngắn trong tập sách là những tác phẩm lọt vào vòng chung khảo cuộc thi viết "Truyện 1.200 chữ" do báo Tuổi Trẻ tổ chức.