Nhà Điên
...Khi cánh cửa Casa Verde đã khóa chặt sau lưng, Bacamarte cống hiến hết mình cho việc nghiên cứu và điều trị chính ông ta. Các sử gia cho biết mười bảy tháng sau Bacamarte qua đời, vẫn trong tình trạng giống như lúc Ông ta mới bước vào Casa Verde, tức là không đạt được kết quả nào cả. Một số còn suy đoán rằng ông ta bấy lâu nay vẫn luôn là người điên duy nhất ở Itaguaí; nhưng giả thuyết này, dựa vào một tin đồn lan truyền sau khi nhà tâm thần học từ trần, không hề có cơ sở nào ngoài chính tin đồn đó và một tin đồn đáng ngờ như thế lại được gán cho linh mục Lopes, một người đã ca tụng không tiếc lời các đức tính của bậc vĩ nhân kia. Đằng nào thì tang lễ của nhà tâm thần học thời đại cũng diễn ra vô cùng hoành tráng và cực kỳ long trọng.
------
"Nhà Điên được đăng dài kỳ trên tạp chí A Estacão ở Rio từ 15 tháng Mười 1881 đến 15 tháng Ba 1882, trước khi được Machado tuyển chọn đưa vào tập truyện Papéis avulsos (Những giấy tờ rời rạc) xuất bản năm 1882. Từ đó đến nay, Nhà Điên được tái bản liên tục ở Brazil dưới dạng tác phẩm riêng biệt hay in trong các hợp tuyển, được chuyển thể thành phim điện ảnh và truyện tranh và dịch sang nhiều thứ tiếng trên thế giới. Chỉ riêng tiếng Anh đã có năm bản dịch từ bản đầu tiên năm 1963 đến bản mới nhất năm 2018. Đây là lần đầu tiên tuyệt tác trào lộng này của Machado de Assis được giới thiệu với bạn đọc như một món chính kèm theo món khai vị và tráng miệng là hai truyện ngắn cùng phong cách: Teoria do Medalhão (Nghệ thuật làm ông lớn - 1881) và A Igreja do Diabo (Giáo hội của Sa-tăng - 1884)."
Đăng Thư
- Machado de Assis
- NXB Đà Nẵng